Trong hành trình nuôi dạy con, nhiều bậc cha mẹ thường tập trung vào việc dạy con nói giỏi, học giỏi, nhưng lại vô tình bỏ qua một kỹ năng quan trọng: dạy trẻ biết lắng nghe. Thực tế, lắng nghe không chỉ là chìa khóa vàng giúp trẻ thành công trong học tập, giao tiếp và cuộc sống sau này.
Tại Trường Hội Nhập Quốc Tế Tre Việt (Bamboo School), chúng tôi xem việc dạy trẻ biết lắng nghe không chỉ là rèn luyện kỹ năng mềm, mà còn là nền tảng quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Dạy trẻ biết lắng nghe là gì? Vì sao lại quan trọng?
Dạy trẻ biết lắng nghe là quá trình giúp trẻ tập trung, chú ý đến lời nói của người khác, hiểu và phản hồi một cách phù hợp. Khi trẻ biết lắng nghe, các em không chỉ dễ tiếp thu kiến thức mà còn học cách thấu hiểu, chia sẻ và đồng cảm.
Việc dạy trẻ biết lắng nghe không chỉ đơn thuần giúp trẻ trở nên lịch sự hơn trong giao tiếp, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng học tập, tư duy và sự phát triển nhân cách. Vì vậy, dạy trẻ biết lắng nghe không chỉ cải thiện kỹ năng giao tiếp mà còn là nền tảng cho sự thành công lâu dài trong học tập và cuộc sống.
>>> Đọc thêm: 16 cách dạy con không đòn roi hiệu quả nhất cha mẹ nên biết
7 Bí Quyết Vàng Giúp Bố Mẹ Dạy Trẻ Biết Lắng Nghe
1. Làm Gương – Chính Bạn Phải Là Người Lắng Nghe Trẻ Trước

Làm gương – Lắng nghe trẻ
Trẻ em học theo hành vi của người lớn, đặc biệt là cha mẹ. Nếu bạn luôn ngắt lời trẻ, không quan tâm đến điều trẻ nói, trẻ cũng sẽ không học được cách lắng nghe người khác. Ngược lại, khi cha mẹ thực sự chú tâm lắng nghe, tôn trọng và phản hồi những gì con chia sẻ, trẻ sẽ cảm thấy được thấu hiểu và sẵn sàng học cách lắng nghe lại.
Mẹo nhỏ: Hãy dừng mọi việc khi trẻ đang nói với bạn, nhìn vào mắt con và lắng nghe một cách chân thành.
2. Tạo Môi Trường Lắng Nghe Tích Cực
Một môi trường giao tiếp tích cực và không có áp lực sẽ giúp trẻ cảm thấy an toàn khi bày tỏ suy nghĩ và cảm xúc. Khi không bị la mắng hay chỉ trích, trẻ sẽ học được cách mở lòng và tôn trọng cuộc hội thoại.
Gợi ý: Hạn chế dùng điện thoại, TV hoặc thiết bị điện tử khi đang trò chuyện cùng con. Điều này giúp trẻ hiểu rằng, việc lắng nghe nhau là quan trọng và cần được ưu tiên.
3. Tạo Ra Thói Quen Nghe Lời Dặn Trước Khi Làm
Thay vì vừa nói vừa mong trẻ làm ngay, hãy tạo thành một thói quen nghe trước khi hành động. Điều này giúp trẻ rèn luyện sự tập trung và khả năng ghi nhớ thông tin.
Ví dụ: Trước khi con ra ngoài chơi, bạn có thể dặn: “Con hãy nghe mẹ nói trước nhé: chơi xong nhớ cất đồ chơi, rửa tay sạch sẽ rồi mới ăn cơm.”
Tham khảo: Cách dạy con biết vâng lời cha mẹ nên áp dụng
4. Sử Dụng Ngôn Ngữ Cơ Thể và Ánh Mắt Khi Giao Tiếp
Giao tiếp không chỉ là lời nói, mà còn bao gồm ngôn ngữ cơ thể. Việc bạn nhìn vào mắt con, cúi xuống ngang tầm với trẻ, dùng tay nhẹ nhàng chạm vào vai con sẽ giúp tăng tính kết nối, khiến trẻ cảm thấy được quan tâm và dễ tiếp nhận thông tin hơn.
Lưu ý: Ngôn ngữ hình thể tích cực không chỉ giúp trẻ chú ý hơn mà còn là một cách thể hiện tình yêu thương vô hình nhưng mạnh mẽ.

Ngôn ngữ cơ thể và ánh mắt khi giao tiếp
5. Đặt Câu Hỏi Mở Để Khuyến Khích Trẻ Chia Sẻ
Một trong những cách hiệu quả nhất để dạy trẻ biết lắng nghe là tạo cơ hội để trẻ được nói và phản hồi một cách tự nhiên. Trong quá trình giao tiếp, thay vì chỉ sử dụng những câu hỏi đóng như “Con có nghe mẹ nói không?”, hãy chuyển sang đặt câu hỏi mở – những câu hỏi không thể trả lời bằng “có” hoặc “không”.
Ví dụ, bạn có thể hỏi:
“Con cảm thấy thế nào khi nghe mẹ nói điều đó?”
“Nếu là con trong tình huống đó, con sẽ xử lý ra sao?”
“Con nghĩ bạn Nam làm vậy có đúng không? Tại sao?”
“Điều gì khiến con vui nhất hôm nay ở trường?”

Đặt câu hỏi mở cho trẻ
6. Kiên Nhẫn và Cho Trẻ Thời Gian Để Diễn Đạt
Trẻ nhỏ thường mất nhiều thời gian để tìm từ ngữ phù hợp, đặc biệt khi bày tỏ cảm xúc. Nếu bạn vội vàng cắt lời hay hoàn thành câu nói thay con, trẻ sẽ dễ cảm thấy không được lắng nghe.
Kiên nhẫn lắng nghe đến cuối câu chuyện của trẻ chính là một cách thiết thực để dạy con biết trân trọng người đối diện khi trò chuyện. Khi trẻ thấy mình được chờ đợi và tôn trọng, con sẽ học cách làm điều tương tự với người khác – một bước quan trọng trong việc dạy trẻ biết lắng nghe hiệu quả.
7. Khen Ngợi Khi Trẻ Biết Lắng Nghe
Khen ngợi đúng lúc là động lực cực kỳ hiệu quả giúp trẻ duy trì hành vi tích cực. Khi trẻ chủ động lắng nghe và làm theo lời dặn, hãy dành lời khen hoặc một cái ôm ấm áp để khuyến khích.

Khen ngợi trẻ
Gợi ý: “Con hôm nay nghe mẹ rất tốt, mẹ vui lắm!” – chỉ một câu đơn giản cũng có thể làm trẻ cảm thấy tự hào và muốn tiếp tục cố gắng.
Lợi ích không ngờ khi dạy trẻ biết lắng nghe
Tăng khả năng tiếp thu kiến thức: Trẻ biết lắng nghe sẽ dễ dàng hiểu lời giảng của thầy cô, lời hướng dẫn của bố mẹ, từ đó học tập hiệu quả hơn.
Phát triển kỹ năng giao tiếp: Khi biết lắng nghe, trẻ sẽ học được cách phản hồi phù hợp, giao tiếp rõ ràng và đồng cảm hơn với người khác.
Tăng cường sự tự tin và chủ động: Trẻ cảm thấy mình được lắng nghe và tôn trọng sẽ tự tin hơn khi bày tỏ quan điểm, chủ động trong giao tiếp.
Thắt chặt mối quan hệ gia đình và bạn bè: Trẻ có kỹ năng lắng nghe thường dễ xây dựng các mối quan hệ tích cực, hiểu và chia sẻ nhiều hơn với người thân và bạn bè.
Phát triển tư duy phản biện và quản lý cảm xúc: Khi rèn luyện thói quen lắng nghe, trẻ học được cách chậm lại, suy nghĩ thấu đáo trước khi phản ứng – điều rất quan trọng để hình thành một tư duy vững vàng.
Đọc thêm: Tư duy tích cực và 7 phương pháp rèn luyện hiệu quả cho trẻ
Bamboo School – Môi trường lý tưởng để dạy trẻ biết lắng nghe
Tại Bamboo School, việc dạy trẻ biết lắng nghe không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà được áp dụng linh hoạt trong mọi hoạt động: từ giờ học chính khóa đến sinh hoạt ngoại khóa và dự án cộng đồng. Giáo viên khuyến khích học sinh lắng nghe lẫn nhau, đặt câu hỏi và thể hiện sự tôn trọng trong mỗi cuộc đối thoại. Nhà trường cũng thường xuyên tổ chức các lớp học kỹ năng sống, các buổi chia sẻ chuyên đề để giúp học sinh rèn luyện kỹ năng này một cách tự nhiên và hiệu quả.
Trường hội nhập quốc tế Bamboo School có đầy đủ các cấp đào tạo từ Trường tiểu học – Trung học cơ sở – Trung học phổ thông chuẩn quốc tế. Phụ huynh có thể tham khảo thêm trường TẠI ĐÂY. Ngoài ra phụ huynh có thể dẫn con em đi tham quan trường để xem tổng quan về trường trước khi đưa ra quyết định. Đăng ký tham quan TẠI ĐÂY.
Nếu phụ huynh cần hỗ trợ hay liên hệ với trường qua hotline 0906 33 4050

Hoạt động ngoại khóa tại Bamboo School
Khám phá thêm về các hoạt động ngoại khóa giúp trẻ phát triển toàn diện cả thể chất lẫn tinh thần tại Bamboo School.
Kết luận
Việc dạy trẻ biết lắng nghe không chỉ giúp các em học tốt hơn, mà còn là nền tảng để xây dựng nhân cách, khả năng giao tiếp và hợp tác trong tương lai. Khi trẻ biết lắng nghe, các em học được cách thấu hiểu, chia sẻ và kết nối – những phẩm chất không thể thiếu của một công dân toàn cầu. Đây là một kỹ năng sống quan trọng cần được rèn luyện từ sớm trong môi trường giáo dục toàn diện.
Bamboo hy vọng bài viết trên sẽ mang lại cho các bậc phụ huynh những thông tin hữu ích để nuôi dưỡng con em mình một cách tốt nhất!
>>>Đọc thêm:
- Trường học hạnh phúc: Nền tảng phát triển toàn diện cho học sinh
- 12 LÝ DO BA MẸ KHÔNG NÊN BỎ QUA BAMBOO SCHOOL
- Phương pháp Glenn Doman: Khơi dậy tiềm năng trẻ – Hệ Thống Trường Hội Nhập Quốc Tế
- Kỹ năng thích nghi và cách giáo dục trẻ khả năng thích ứng với môi trường mới
- Tuổi 15 Con Cần Gì? Hành Trang Cho Hành Trình Trưởng Thành