Các tính tỉ số phần trăm và các dạng toán về tỉ số phần trăm cơ bản có đáp án

Tỉ số phần trăm là một trong những kiến thức được giảng dạy ở chương trình toán lớp 5. Tại bài viết này, cùng Bamboo School điểm qua những khái niệm, ý nghĩa và áp dụng cách tính tỉ số phần trăm vào những bài tập vận dụng một cách thuần thục nhé! 

Khái niệm và ý nghĩa tỉ số phần trăm 

Cùng ôn lại những kiến thức cơ bản về tỷ số phần trăm thông qua khái niệm và ý nghĩa nhé!

Tỉ số phần trăm là gì? 

Tỉ số phần trăm chính là tỉ số của hai số mà ở đó ta sẽ quy mẫu số của tỉ số về số 100.

Tỉ số phần trăm thường được sử dụng để biểu thị độ lớn tương đối của một lượng này so với lượng khác.

Ví dụ: 

1100=1%, 25100=25%

Ý nghĩa của tỉ số phần trăm 

Trong toán học, phần trăm là tỉ số thể hiện dưới dạng phân số có mẫu số là 100 (Theo Wikipedia). Ký hiệu thường dùng là “%” – ký hiệu phần trăm. 

Ví dụ: 50% (đọc là “năm mươi phần trăm”) tương đương với 50/100, nói cách khác là 0,5. Tương tự, một số hệ thống diễn đạt phân số có mẫu số là 1000 được gọi là hệ thống phần nghìn.

Phần trăm được sử dụng để biểu thị độ lớn tương đối của một lượng so với một lượng khác. Cụ thể đại lượng thứ nhất thường thể hiện phần tương ứng hoặc phần thay đổi so với đại lượng thứ hai (Theo Wikipedia). 

Ví dụ: Một số tiền 50.000₫ sau khi lãi tăng thêm 3.800₫, như vậy số tiền tăng lên một phần bằng 3.800 / 50.000 = 0,076 lần số tiền ban đầu. Vậy nếu diễn đạt theo phần trăm, ta nói số tiền 50.000₫ đã lãi thêm 7,6%.

Công thức tính tỉ số phần trăm 

Sau đây chính là những công thức tính tỉ số phần trăm thường gặp ở hai số, một số và tìm một số khi biết phần trăm của số đó, cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé!

Công thức tính tỉ số phần trăm của hai số

Công thức tính tỉ số phần trăm của 2 số A và B chính là lấy số A chia số B rồi nhân với 100

Ví dụ: Một bó hoa có 25 bông hoa, trong đó có 6 bông hoa vàng. Hãy tìm tỉ số phần trăm của bông hoa vàng so với tổng số bông hoa?

Lời giải:

Tỉ số phần trăm của bông hoa vàng trong bó hoa là:

6 : 25 = 0,24

0,24 x 100 = 24%

Đáp số: 24% bông hoa vàng

Công thức tính tỉ số phần trăm của một số

Muốn tìm tỉ số phần trăm của một số ta sử dụng số đó chia cho 100 rồi tiếp tục nhân với số phần trăm hoặc lấy số đó nhân với số phần trăm rồi chia cho 100

Ví dụ: Một cuộn vải dài 300m, thợ may cắt được 30% chiều dài của cuộn vải đó. Hỏi phần còn lại của cuộn vải mà thợ may cần phải cắt là bao nhiêu?

Lời giải:

Cuộn vải đã cắt được: 30% x 300 = 90m

Phần vải còn lại cần phải cắt là: 300 – 90 = 210m

Đáp số: 210m

Công thức tìm một số khi biết phần trăm của số đó

Muốn tìm một số khi biết phần trăm của số đó ta lấy số đó chia cho số phần trăm rồi nhân với 100 hoặc lấy giá trị đó nhân với 100 rồi chia cho số phần trăm

Ví dụ: Một quyển sách đã đọc được 120 trang, chiếm 15% số trang sách. Hỏi cuốn sách đó có bao nhiêu trang?

Lời giải

1% số trang của quyển sách đó là: 120 : 15% = 8 trang

Vậy số trang sách là:

8 x 100 = 800

Đáp số: 800 trang sách

Các dạng toán tìm tỉ số phần trăm thường gặp 

Sau đây là một số dạng toán tìm tỉ số phần trăm đáng tham khảo

Dạng toán cộng 

Công thức toán cộng: a% + b% = (a + b)%.

Ví dụ:

8% + 12% = (8 + 12)%  = 20%

Dạng toán trừ 

Công thức toán trừ a% – b% = (a – b)%.

Ví dụ:

26% – 6% = (26 – 6)% = 20%

Dạng toán nhân 

Công thức toán nhân a% × b = (a × b)%.

Ví dụ:

3% × 10 = (3 × 10)% = 30%

Dạng toán chia 

Công thức toán chia a% ÷ b = (a ÷ b)%

Ví dụ:

24% ÷ 4 = (24 ÷ 4) = 6%

Một số bài toán tính tỉ số phần trăm có đáp án 

Bamboo School đã tổng hợp được những bài toán tỉ số phần trăm có đáp án, mời quý phụ huynh và các em học sinh cùng tham khảo.

Câu 1: Trong chuồng gà có 12 con gà mái và 28 con gà trống. Tìm tỉ số phần trăm số gà mái so với số gà trong vườn?

Cách giải:

Số gà trong vườn là:

12+ 28 = 40 (con)

Tỉ số gà mái so với số gà trong vườn là:

12 ÷ 40 = 0,3 = 0,3 × 100 % = 30%

Vậy tỉ số của gà mái trong so với gà trong vườn là 30%.

Câu 2: Một lớp học có 28 bạn, trong đó có 7 bạn nam. Hãy tìm tỉ số phần trăm học sinh nam so với sĩ số của lớp?

Cách giải:

Tỉ số phần trăm học sinh nam so với học sinh cả lớp là:

7 ÷ 28 = 0,25

0,25 = 25%

Đáp số: 25%

Câu 3: Con bò thứ nhất mỗi giờ ăn được 1/6 thể tích của bồn cỏ, con bò thứ hai mỗi giờ ăn được 1/3 thể tích của bồn cỏ. Hỏi cả hai con bò cùng ăn trong một giờ thì được bao nhiêu phần trăm thể tích của bồn cỏ?

Cách giải: 

Một giờ hai con bò ăn được:

1/6 + 1/3 = 1/2 (thể tích bồn cỏ)

Đổi ra tỉ số phần trăm:

(1/2) × 100% = 50%

Đáp số: Một giờ hai con bò cùng ăn được 50% thể tích bồn cỏ.

Xem thêm:

• Công thức cấp số cộng, cấp số nhân chi tiết, dễ nhớ kèm bài tập
• Công thức tính diện tích tam giác, hình thoi, hình vuông, hình chữ nhật, hình tròn
• Công thức tính chu vi hình vuông, chữ nhật, tam giác, hình tròn, hình thoi

Trên đây chính là những thông tin cơ bản về cách tính tỉ số phần trăm cùng với những công thức tính toán và những bài toán mẫu. Bamboo School hy vọng có thể mang đến những kiến thức cơ bản cho quý phụ huynh và con em mình.