Tết nguyên đán là gì? Tết nguyên đán 2023 ngày nào? Nguồn gốc, ý nghĩa

Từ lâu, Tết Nguyên Đán đã là một lễ hội có ý nghĩa quan trọng đối với người dân Á Đông, đặc biệt là người dân Việt Nam. Đây là lễ hội truyền thống có từ lâu đời, tiêu biểu cho nhiều nét đẹp văn hóa đặc trưng của dân tộc Việt Nam. Hãy cùng tìm hiểu xem Tết Nguyên Đán là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa và phong tục Tết Nguyên Đán 2023 dưới đây.

Tết Nguyên Đán là ngày gì?

Tết Nguyên Đán là lễ hội truyền thống lớn nhất trong năm của người dân Việt Nam. Lễ hội đầu xuân không chỉ là mong ước của nhiều trẻ em được mặc quần áo mới, ăn mứt và đặc biệt là được nhận lì xì mà còn mang ý nghĩa sâu sắc. Đó là điểm gặp gỡ của năm cũ và năm mới, là điểm gặp gỡ của sự tuần hoàn của vạn vật trên thế gian, nó còn thể hiện sự gắn kết của cộng đồng, dòng tộc và gia đình. Tết Nguyên Đán cũng là dịp để chúng ta trở về cội nguồn. Đó là giá trị tinh thần, giá trị tình cảm sâu sắc của dân tộc Việt Nam, đã trở thành truyền thống tốt đẹp.

Vì sao gọi là Tết Nguyên Đán?

Ý nghĩa gốc của từ “Nguyên Đán” là chỉ “Ngày đầu tiên của một năm Nông lịch”. Nguyên Đán là phiên âm từ tiếng Hán có nghĩa tết “bắt đầu buổi sáng”, hay người dân mình còn gọi Tết Nguyên Đán là “Sự khởi đầu trọn vẹn” mong muốn một năm mới đầy tài lộc, mọi điều như ý.

NGUYÊN = Khởi Đầu
ĐÁN = Trọn Vẹn

Theo văn hóa Á Đông thuộc nền văn minh nông nghiệp lúa nước, để thuận tiện cho việc canh tác, người xưa đã “chia” thời gian thành một năm thay vì 24 tiết khí hậu, mỗi tiết có một thời khắc “giao thừa”. Tuy nhiên, khoảng thời gian quan trọng nhất trong số đó là Tết Nguyên đán.

Nguồn gốc Tết Nguyên Đán

Nguồn gốc của Tết Nguyên Đán vẫn còn gây tranh cãi cho đến ngày nay. Hầu hết các nguồn đều cho rằng Tết Nguyên đán bắt nguồn từ Trung Quốc và truyền sang Việt Nam trong thời kỳ 1.000 năm Bắc thuộc. Nhưng theo truyền thuyết “Bánh chưng, bánh dày” thì người Việt đã ăn Tết từ thời Hùng Vương, tức là trước 1000 năm Bắc thuộc. Nhưng cho dù là bắt nguồn từ đâu đi chăng nữa thì có thể thấy, Tết Nguyên Đán ở mỗi quốc gia đều có những nét đặc trưng riêng, đều là lễ hội quan trọng của người dân mỗi nước.

Ý nghĩa của Tết Nguyên Đán

Đối với người Việt Nam, Tết Nguyên Đán không chỉ là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa văn hóa tâm linh, là sự hy vọng khởi đầu một năm mới trọn vẹn. ngày này còn được coi là ngày “làm mới”, người ta cầu mong năm mới bình an, thịnh vượng, vạn sự như ý, những điều xui xẻo của năm cũ sẽ được gạt bỏ sang một bên. Vì vậy, trong những ngày nghỉ lễ, nhà nào cũng tất bật dọn dẹp, mua sắm, trang hoàng nhà cửa.

Ngoài ra, theo quan niệm phương Đông, đó là sự giao hòa giữa trời và đất, và sự gần gũi giữa con người và thượng đế. Tết Nguyên đán là ngày để người nông dân cúng tế các vị thần như thần đất, thần mưa, thần sấm, thần nước, thần mặt trời, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Đây cũng là dịp để gia đình đoàn tụ. Mỗi khi tết đến xuân về, dù làm công việc gì, ở đâu, ai cũng mong được về quê sum họp ba ngày tết, cùng nhau dâng hương tưởng nhớ ông bà, tổ tiên. “Về quê trẩy hội” không phải là khái niệm đi hay về thông thường mà là hành hương trở về cội nguồn, nơi chôn rau cắt rốn. Điều này đã trở thành một nếp sống và truyền thống tốt đẹp bền vững, vì vậy Tết Nguyên Đán thực sự là ngày vui vẻ, hạnh phúc của tất cả mọi người.

Tết Nguyên Đán diễn ra vào thời gian nào?

Vì âm lịch là lịch quay theo chu kỳ của mặt trăng nên Tết Nguyên Đán đến muộn hơn Tết Dương lịch do đó Tết Nguyên đán được tính theo lịch âm. Theo quy luật 3 năm nhuận 1 tháng theo âm lịch, nên ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán không bao giờ trước ngày 21 tháng 1 và sau ngày 19 tháng 2 theo lịch Gregorian mà thường là từ cuối tháng 1 đến giữa tháng 2 dương lịch. Dịp Tết Nguyên Đán hàng năm sẽ kéo dài từ 7 đến 8 ngày cuối của năm cũ và 7 ngày của đầu năm mới (Tức từ 23 tháng Chạp đến hết ngày mồng 7 tháng Giêng).

Có bao nhiều quốc gia ăn Tết Nguyên Đán?

Cũng giống Việt Nam, ngoài đón Tết dương lịch như các nước trên thế giới ra thì, còn có nhiều nước Châu Á còn đón Tết âm lịch như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Malaysia, Campuchia, Thái Lan, Philippines, Singapore, Mông Cổ và Hàn Quốc. Tian, Ấn Độ, Bhutan.

Ước tính có khoảng 1,5 tỷ người trên thế giới đón Tết Nguyên đán. Phong tục tập quán đón Tết mỗi nơi mỗi khác, nhưng nhìn chung, đó là sự sum họp của các thành viên trong gia đình và chuẩn bị cho một khởi đầu mới.

Tết Nguyên Đán 2023 rơi vào ngày nào dương lịch?

Tết Nguyên Đán năm 2023 sẽ là năm Qúy Mão. Và ngày mùng 1 tết sẽ bắt đầu vào Chủ nhật rơi vào ngày 22/01/2023 dương lịch và thời khắc giao thừa sẽ là tối thứ 7 ngày 21/01/2023 dương lịch.

Vậy Tết Nguyên Đán 2023 sẽ rơi vào các ngày thuộc dương lịch như sau:

Ngày 29 Tết : vào Thứ 6 ngày 20/01/2023
Ngày 30 Tết : vào Thứ 7 ngày 21/01/2023
Mùng 1 Tết : vào Chủ Nhật ngày 22/01/2023
Mùng 2 Tết : vào Thứ Hai ngày 23/01/2023
Mùng 3 Tết : vào Thứ Ba ngày 24/01/2023
Mùng 4 tết: vào Thứ Tư ngày 25/01/2023
Mùng 5 tết: vào Thứ Năm ngày 26/01/2023
…

Phong tục Tết Nguyên Đán Việt Nam

Cúng ông Công, ông Táo

Ngày cúng ông Công, ông Táo là ngày 23 tháng Chạp âm lịch, vào ngày này nhà nhà, người người tại Việt Nam đều phải dọn dẹp từ bếp núc đến bàn thờ, sắm cá vàng, quần áo, tiền vàng để cúng, để cúng ông Công và ông Táo về trời tường trình mọi việc trong 1 năm qua với Ngọc Hoàng. Đặc biệt, cá vàng sau khi cúng sẽ được phóng sinh, phóng sinh ra sông suối tại nơi ở.

Gói bánh chưng, bánh tét

Thấy “Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” là thấy Tết đến xuân về, dĩ nhiên bánh chưng là thứ không thể thiếu tại thời điểm này. Thời gian gói bánh chưng diễn ra tùy hoàn cảnh và điều kiện, có gia đình bắt đầu gói bánh từ ngày 23 tháng Chạp, cũng có gia đình lại gói vào ngày 27, 28. . 29 Tết để làm quà cho anh em, họ hàng.
Theo phong tục vùng miền, người dân sẽ gói bánh chưng ở miền Bắc và bánh tét ở miền Nam. Dường như nhờ những chiếc bánh chưng, bánh tét mà Tết trở nên ấm áp và ý nghĩa hơn bao giờ hết.

Lau dọn nhà, cửa

Vào dịp Tết đến xuân về, các gia đình Việt Nam có thói quen dọn dẹp nhà cửa để rũ bỏ những điều xui xẻo của năm cũ và chuẩn bị cho một năm mới nhiều may mắn, tài lộc. Từ lớn tới bé, từ người già tới trẻ con, ai cũng được giao công việc dọn dẹp cái bình cái ly hay lau dọn bàn tủ,…Ai ai cũng tất bật vất vả nhưng đây có lẽ là khoảng thời gian hạnh phúc nhất năm vì được cùng nhau chuẩn bị cho năm mới.

Bày mâm ngũ quả

Bày mâm ngũ quả là việc không thể thiếu trong ngày Tết. Theo dân gian, một mâm ngũ quả hoàn chỉnh phải có các loại quả: Cầu, Dừa, Đủ, Xoài, Sung, Mãng,… Cũng có gia đình muốn mâm ngũ quả được đẹp và trang trọng hơn thì sẽ thêm các loại quả khác như: Thơm, Thanh Long,…Được bày ở mỗi khu vực khác nhau trên mâm. Nhưng ý nghĩa chung của mâm ngũ quả là để tỏ lòng thành kính với trời đất, tổ tiên và cầu mong một năm mới gặp nhiều may mắn, vạn sự như ý.

Tảo mộ

Theo truyền thống Việt Nam, trước ngày Tết để tỏ lòng thành kính, hiếu thảo với ông bà, tổ tiên. Thì con cháu trong gia đình sẽ mua hoa, nhang, trái cây rồi mang ra mộ. Sau khi dọn dẹp sạch sẽ nơi an nghỉ của người đã khuất thì sẽ trưng lên những thứ đã mua trước đó.

Cúng tất niên

Bữa cơm tất niên thường là bữa cơm chiều ngày 30 Tết, ở Việt Nam gia đình nào cũng chuẩn bị một mâm cơm để cúng tổ tiên. Sau đó cả nhà quây quần bên mâm cơm để ăn, trò chuyện và nói về những suy nghĩ của họ. Kết thúc năm cũ và chào đón năm mới với những điều may mắn hơn.

Xông đất

Theo quan niệm của người Việt, việc xông đất đầu năm vô cùng quan trọng nên nhiều gia đình thường đi xem tuổi, mời người phù hợp về mở đất, để cầu cho gia đình hạnh phúc, làm ăn phát đạt, sự phồn vinh. Giờ xông đất là thời điểm sau giao thừa và người xông đất thường là người vui tính, may mắn hoặc là người có tài.

Chúc tết, mừng tuổi

Nhân dịp Tết đến Xuân về, người Việt Nam có tục chúc Tết họ hàng, bạn bè vào “Mùng một là Tết Cha, Mùng hai là Tết mẹ, Mùng ba là Tết thầy”. Nhân dịp này, mọi người gửi cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất cho nhau và không quên gửi những phong bao lì xì.

Xem thêm:

Qua bài viết trên đây chắc hẳn bạn cũng đã ít nhiều biết được Tết Nguyên Đán là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa và phong tục Tết Quý Mão 2023, BAMBOO chúc các bạn có thêm nhiều thông tin bổ ích về Tết Nguyên Đán, hiểu thêm về phong tục Tết Nguyên Đán và đón một mùa Xuân vui vẻ, ý nghĩa.