Khối lập phương là một khái niệm cơ bản trong hình học lớp 1 mà các bé cần phải nắm vững. Vậy đó là gì? Dạng khối này có những đặc điểm gì và cách nhận biết như thế nào? Bài viết sau đây hãy cùng Bamboo School. tìm hiểu về khối lập phương cũng như các đặc điểm nhận biết nó nhé!
Thế nào là khối lập phương?
Khối lập phương là khối đa diện đều, chúng có ba chiều và 6 mặt đều là hình vuông với nhau. Khối có tổng cộng 12 đoạn thẳng (gọi là cạnh) và 8 điểm gọi là đỉnh. Khi kết hợp 3 cạnh gặp nhau tại một đỉnh, chúng tạo ra một góc vuông. Ngoài ra, các đường chéo nối các đỉnh dối diện của nó gặp nhau tại một điểm duy nhất ở trung tâm của khối.
Khối lập phương là một trong những hình học cơ bản và đặc trưng. Nó có nhiều tên gọi khác nhau như khối lục diện vuông, hình hộp chữ nhật với các cạnh bằng nhau, hoặc hình khối mặt thoi vuông.
Một số đặc điểm của khối lập phương:
- Có tổng cộng 6 mặt phẳng có kích thước và hình dạng giống nhau.
- Các mặt đối xứng với nhau.
- Tổng cộng có 12 cạnh, và chúng có độ dài bằng nhau.
- Có đường chéo nối trung điểm của hai cạnh kề nhau trên một mặt bên.
- Tất cả các đường chéo của các mặt bên có độ dài bằng nhau.
- Có đường chéo nối hai đỉnh đối diện của khối lập phương.
- Tất cả các đường chéo của khối lập phương có độ dài bằng nhau.
Như vậy, có thể thấy đây là một hình khối đặc biệt, có nhiều tính chất đặc trưng. Việc nắm được các đặc điểm của khối lập phương sẽ giúp các bé dễ dàng nhận biết và phân biệt với các hình khối khác.
Đặc điểm tính chất của hình khối lập phương
Khối lập phương là một hình khối đặc biệt với những tính chất riêng biệt. Dưới đây là một số đặc điểm, tính chất chính:
- Khối lập phương có 6 mặt và 6 mặt này đều là hình vuông.
- Các cạnh của khối đều bằng nhau.
- Các góc của khối đều là góc vuông, bằng 90 độ.
- Vì các mặt của hình lập phương đều là hình vuông bằng nhau nên đường chéo của hình bên cùng đều bằng nhau
- Các mặt đối diện là những hình vuông đồng dạng và song song với nhau.
- Từ một đỉnh bất kỳ của khối lập phương, ta luôn vẽ được 3 cạnh
Nhận biết được các tính chất trên sẽ giúp các bé dễ dàng nhận ra được hình khối lập phương, phân biệt với các hình khối khác trong các bài tập về hình học.
Các dạng khối lập phương
Có hai dạng khối hình lập phương cơ bản:
Khối lập phương đều
- Đây là dạng khối có 6 mặt đều là hình vuông cân.
- Các cạnh của khối đều bằng nhau.
- Khối lập phương đều là dạng khối thường gặp nhất.
Khối lập phương 3d
Khối 3D là một hình học không gian ba chiều, một biểu tượng của sự đồng đều và đơn giản. Đặc trưng bởi sáu mặt phẳng hình vuông, mỗi mặt đều với nhau và tạo nên một khối có cạnh bằng nhau ở mọi hướng. Khả năng đối xứng và thuận tiện của nó làm cho nó trở thành một công cụ quan trọng trong việc mô hình hóa và thiết kế không gian 3D.
Ở dạng cơ bản nhất, khối lập phương thường được sử dụng để đại diện cho các đối tượng trong thế giới 3D, từ các công trình kiến trúc đến đối tượng trong các trò chơi máy tính. Đối với các nghệ sĩ đồ họa và thiết kế, dạng khối này là một công cụ linh hoạt để tạo ra và hiển thị các khối hình và cấu trúc đơn giản.
Như vậy, các bé cần lưu ý nhận biết sự khác nhau giữa lập phương đều và lập phương chiếu để tránh nhầm lẫn trong các bài tập.
Cách nhận biết
Để nhận biết một hình khối là khối lập phương, các bé cần dựa vào các dấu hiệu sau:
- Hình khối có đủ 6 mặt và các mặt đều là hình vuông.
- Các cạnh của hình khối bằng nhau hoặc không bằng nhau tuỳ theo là khối lập phương đều hay chiếu.
- Các góc của hình khối đều là góc vuông.
- Hai mặt đối diện nhau là hai hình vuông đồng dạng và song song với nhau.
- Từ một đỉnh bất kỳ luôn vẽ được 3 cạnh của hình khối.
Nếu hình khối thoả mãn tất cả các đặc điểm trên thì có thể khẳng định đó là khối lập phương.
Một số lưu ý khi nhận biết:
- Chú ý xem hình khối có đủ 6 mặt hay không, các mặt có phải là hình vuông không.
- Quan sát kỹ các cạnh xem có bằng nhau không, để phân biệt khối lập phương đều và chiếu.
- Chú ý các góc có phải là góc vuông hay không.
- Xem xét mối quan hệ giữa các cặp mặt đối diện, có song song không.
Một số dạng bài tập về khối lập phương cho bé lớp 1
Bài tập số 1
Tìm và khoanh tròn vào khối hình lập phương
Bài tập 2: Bé hãy khoanh tròn vào hình ảnh mang đặc điểm của khối lập phương sau đây:
Bé hãy khoanh tròn vật có hình lập phương
Bài tập 3: Bé hãy kể tên 6 loại đồ vật có hình dạng lập phương?
→ Đáp án: Hộp quà, viên xúc xắc, rubik, hộp giấy vệ sinh, thùng xốp, đồ chơi hình lập phương…
Bài tập 4: Bé hãy tìm đồ vật mang hình dạng của khối lập phương
→ Đáp án:
Hàng 1: Hộp quà
Hàng 2: Thùng gỗ
Hàng 3: Rubik
Bài tập 5: Trong các hình dưới đây, bé hãy cho biết có bao nhiêu hình khối lập phương?
→ Đáp án: 10 hình
Bài tập 6: Trong các hình dưới đây, hình nào là hình lập phương?
→ Đáp án: Viên rubik
Bài tập 7: Bé hãy trả lời các câu hỏi sau:
- Hộp giấy là hình lập phương hay hình hộp chữ nhật?
- Tủ lạnh là hình lập phương hay hình hộp chữ nhật?
- Hộp sữa là hình khối lập phương hay hình hộp chữ nhật?
→ Đáp án:
- Hộp giấy có thể vừa là hình khối lập phương, vừa là hình hộp chữ nhật.
- Tủ lạnh là hình hộp chữ nhật.
- Hộp sữa có thể vừa là hình lập phương, vừa là hình hộp chữ nhật.
Kết luận
Khối lập phương là một hình khối cơ bản, xuất hiện thường xuyên trong cuộc sống. Việc nắm chắc các khái niệm, đặc điểm, cách nhận biết sẽ giúp các bé hình thành nhận thức hình học tốt, phát triển tư duy không gian. Hy vọng với những chia sẻ trên đây, đã giúp phụ huynh và các bé đã hiểu rõ hơn về dạng khối này để bé cần nắm vững ngay từ lớp 1. Chúc các bé học tốt môn Toán!